Grenzen stellen bij je puber. Hoe doe je dat?

Grenzen stellen, duidelijk zeggen wat je (niet) wilt en afspraken maken, is belangrijk voor de ontwikkeling van pubers. Maar hoe doe je dat? In dit artikel geeft pedagoog Linda tips en uitleg.

Pubers kunnen heel verfrissend en ontwapenend zijn. Ze laten je nadenken over de manier waarop je opvoeder wilt zijn, over je levensstijl, je uiterlijk, je smaak. Maar de puberteit kan ook spanningen en conflicten met zich meebrengen. Want pubers kunnen soms onredelijk, humeurig of dwars zijn. Daardoor kan het opvoeden in deze periode ook uitdagend zijn. Praten en overleggen met je kind is daarom heel belangrijk. 

Waarom grenzen stellen?

• Grenzen zorgen ervoor dat pubers weten waar ze aan toe zijn en wat je van hen verwacht.
• Pubers hebben grenzen ook nodig om zich tegen te kunnen verzetten. Dit verzet hoort bij de normale ontwikkeling.

Stel duidelijke regels op
Regels kunnen helpen, maar alleen duidelijke regels bij wat je echt belangrijk vindt. Je kunt er voor kiezen om een aantal regels met elkaar als gezin op te stellen. Regels die jullie belangrijk vinden en samen willen dragen. Op deze manier zal je puber zich eerder verantwoordelijk voelen om de regels na te leven. Regels werken het beste als ze gelden voor het hele gezin.

Onderhandel
Naast duidelijke regels kan onderhandelen een goed middel zijn om grote ruzies te voorkomen of op te lossen. Je puber maakt op deze manier kennis met geven en nemen. Onderhandelen kan gaan over van alles: zakgeld, kamer opruimen, roken, drinken, hoe laat thuis komen.

Hoe onderhandel je?

• Maak eerst duidelijk wat je wilt of vindt. Geef daarna je puber de kans om dit te doen. Andersom kan ook.
• Zijn jullie het oneens met elkaar? Bedenk dan samen verschillende oplossingen, zonder meteen te reageren.
• Bekijk welke bedachte oplossingen voor jullie allebei het meest haalbaar zijn.
• Maak daarna een keuze en spreek af het zo te gaan proberen.
• Kijk na een tijdje of jullie allebei nog steeds tevreden zijn over de gemaakte afspraak. Is dit niet het geval? Dan moet de afspraak misschien aangepast worden of kan er voor een andere oplossing worden gekozen.

Extra tips

• Realiseer je dat je puber aan het experimenteren is. Door het opdoen van nieuwe ervaringen  en ontdekt je puber wat hij kan of wil en wat bij hem past. Dit wordt ook wel het ontwikkelen van identiteit genoemd.
• De hersenen van je puber zijn nog volop aan het ontwikkelen. De gevolgen hiervan zijn: heftige reacties, direct behoeftes willen bevredigen en een later slaappatroon. Dit hoort dus bij deze fase en gaat (meestal) ook weer over.
• Kijk niet alleen als opvoeder naar je puber, maar ook als toeschouwer. Zo kun je beter zien hoe je kind volwassen probeert te worden en kun je ook trots op hem zijn.
• Toon belangstelling voor het reilen en zeilen van je puber zonder meteen klaar te staan met je eigen mening. Een puber zit daar niet op te wachten.
• Al zou je misschien niets liever willen, je puber iets verbieden heeft geen zin (Ik verbied je met die jongen om te gaan.) Je riskeert dat hij het juist gaat doen, maar dan stiekem.
• Stel wel een duidelijke grens als het over roken, alcohol of drugs gaat. Leg uit waarom je dat doet. Bijvoorbeeld omdat je schade aan de ontwikkeling van de hersenen wilt voorkomen. Denk hierbij niet: “Laat maar, ze doen toch wat ze zelf willen”. Bij alcohol is bijvoorbeeld gebleken dat verbieden (tot 18 jaar) het beste helpt.

Als je het even niet meer weet
Weet je even niet meer wat je met je puber aan moet? Neem een moment afstand en probeer je voor te stellen dat het om het kind van de buren gaat. Dan komen de goede ideeën vaak vanzelf. Of praat erover met andere ouders van pubers. 

Meer tips of vragen?
Kijk op onze pagina Opgroei-info. Hier vind je betrouwbare informatie over de verschillende fases van opgroeien. Of neem contact met ons op. Onze professionals denken graag met je mee!