Hoe bereid je jouw kind voor op de komst van een broertje of zusje?

Komst broertje of zusje

Hoera, in jullie gezin komt er een broertje of zusje bij. Hoe bereid je jouw kind of kinderen hierop voor? Onze pedagogisch adviseur Lisanne Scholtes geeft handige tips.

Wanneer vertel je aan je kind dat je zwanger bent?
Een goed moment om aan je kind te vertellen dat hij of zij een broertje of zusje krijgt, is het moment dat je het iedereen gaat vertellen. Meestal is dat rond de drie maanden, als je zeker weet dat je zwanger bent. Je geeft je kind op deze manier de ruimte om aan het idee te wennen.

Hoe je het vertelt hangt af van de leeftijd van je kind. Een kind van 10 snapt vaak heel goed wat het betekent als hij een broertje of zusje krijgt. Een kind van twee hoort het aan en gaat daarna weer verder met spelen. Pas als de baby geboren is, weet een jong kind vaak wat het écht betekent, zo’n baby.

Hoe betrek je je kind bij de komst van een nieuwe baby?
Het is voor je kind prettig om direct vanaf het moment dat hij of zij het weet, betrokken te worden. Kinderen voelen ouders vaak haarfijn aan. Ze merken het gauw genoeg als er dingen in huis veranderen.

Probeer hem of haar daarin mee te nemen, bijvoorbeeld door alle veranderingen uit te leggen. Vertel aan je kind wat jullie aan het doen zijn en waarom. Niet alleen krijgt hun moeder een grotere buik. Er komen ook nieuwe spullen in huis, er wordt een babykamer gemaakt en misschien moet je kind wisselen van kamer of bed.

Je kunt je kind op verschillende manieren betrekken. Bijvoorbeeld door:

  • Hem te laten voelen als je kindje schopt
  • Hem iets tegen de baby te laten zeggen als jullie samen bezig zijn
  • Hem mee te nemen naar een winkel en zelf iets te laten kiezen voor de baby

Bereid je kind voor op een baby
Als je kind nog wat jonger is, dan weet hij vaak niet wat een baby doet. Vertel daarom ook alvast over de situatie als de baby er is. Vertel bijvoorbeeld dat baby’s niet kunnen praten en daarom veel huilen. Dat ze een flesje krijgen als ze honger hebben en dat papa of mama dan even niet kunnen spelen.

Speelt je kind graag met poppen? Vertel dan dat de baby geen pop is die ze mogen aankleden, maar dat ze wel mogen helpen. Op die manier is de komst van een baby niet zo’n grote schok voor je kind.

Lees samen een boekje
Een leuke manier om je kind te betrekken bij de baby is om boekjes te lezen. Er zijn verschillende boeken voor verschillende leeftijden. Een paar tips:

  • Boeken van Nijntje, zoals Kleine Pluis
  • Grote zus, Willemijn de Weerd
  • Er komt een baby bij, John Burningham
  • We krijgen een baby!, Katja Reider
  • Bobbi wordt grote broer, Ingeborg Bijlsma en Monica Maas

Hoe vertel je hoe de baby in de buik komt?
Probeer hierbij aan te sluiten bij de interesse van je kind. Vertel niet meer of minder dan nodig is. Jonge kinderen haken vaak af als ze voldoende hebben gehoord. Zijn ze ouder, dan kun je ervoor kiezen om seksuele voorlichting te geven.

Een jong kind vertel je bijvoorbeeld: een baby ontstaat uit een zaadje van papa en een eitje van mama. De baby groeit in de buik totdat de baby groot genoeg is. Een ouder kind vertel je misschien ook hoe dat zaadje in de buik komt. Hoeveel je vertelt, kun je als ouder vaak zelf het beste inschatten.

Hoe vertel je hoe de baby eruit komt?
Dat hoef je niet in geuren en kleuren te vertellen. Als je kind hier interesse in heeft, kun je misschien daarop aansluiten. Zo weten kinderen vaak al van een plasgaatje en een poepgaatje. Mama’s hebben ook een babygaatje. Als je besluit om het te vertellen: probeer je verhaal dan luchtig en makkelijk te houden. De verhalen over bloed en pijn kun je beter voor jezelf houden. Anders kunnen kinderen denken dat de nieuwe baby mama pijn doet.

Natuurlijk hoef je niet alles te vertellen, soms is het gewoon zo. Het is niet erg om daarin je eigen grenzen aan te geven. En soms helpt het om door te vragen. Vraag bijvoorbeeld: ‘waarom wil je dat weten?’ Zo weet je beter welk antwoord je kind nodig heeft.

De baby is er! En dan?

Zorg voor routine
Het is voor jullie kind of kinderen belangrijk dat jullie de huidige routine in het gezin zoveel mogelijk in stand houden. Breng je kind op dezelfde manier naar bed en probeer op dezelfde tijden te eten. Dat geeft je kind een gevoel van veiligheid en stabiliteit. Zeker omdat er al zoveel verandert in huis.

Vind je het moeilijk om vast te houden aan jullie huidige routine? Schakel dan hulp in. Vraag aan je ouders, vrienden of buren om even bij te springen tijdens de drukste momenten in het gezin.

Leuk speelmaatje
Een nieuwe baby in het gezin brengt iets moois. Niet alleen nu, maar ook later. Vertel aan je kind dat de baby een leuk broertje of zusje is. Een speelmaatje waar je kind straks mee kan spelen als de baby groter is. Een broertje of zusje helpt je kind om relaties aan te gaan en voor zichzelf op te komen. Maak het zo leuk mogelijk voor je kind dat er een baby is.

Hoe verdeel je jouw aandacht en tijd over meerdere kinderen?
Een vraag waar veel ouders zich mee bezig houden, want zeker in het begin heeft je jongste kind veel aandacht nodig. Hoe doe je dat? Aandacht verdelen gaat dan niet altijd, maar je kunt je kind hierbij wel betrekken. Bijvoorbeeld door het te vragen om een flesje te pakken, een flesje te geven, doekjes te geven of te helpen bij de luier verschonen.

Kijk wat je kind leuk vindt om te doen en sluit daarbij aan. Zo kun je ook direct positieve aandacht geven aan je kind: ‘wat goed dat je helpt en wat ben je lief voor de baby.’ Als je baby heeft gegeten of de luier is weer verschoond, geef dan even aandacht aan je andere kind door samen te spelen of een boekje te lezen. Dat kan ook als je baby slaapt op je arm of in de box ligt.

Vraag je netwerk om hulp
Vraag in deze intensieve periode gerust om hulp. Als dat kan natuurlijk. Het zorgt ervoor dat je minder stress ervaart. Je kunt bijvoorbeeld even met je kind naar de speeltuin als de baby bij opa en oma is. Of vraag of je kind een uurtje bij iemand mag spelen. Ook fijn om zelf even rust te nemen.

Heb je nog vragen over de komst van een broertje of zusje? 
Of over een ander onderwerp? Vraag de jeugdverpleegkundige of pedagoog bij jou in de buurt om hulp. Onze professionals denken graag met je mee. Je kunt ons altijd bellen/mailen voor vragen tussendoor. Want we zijn er voor jou en je kind, totdat je kinderen 18 jaar zijn.

Neem contact met ons op